![Saint :en1](./images/smilies/deauville.smilie.engel.gif)
Een studie van de Universiteit van Nottingham constateert dat fatale aanrijdingen tussen auto’s en motoren worden veroorzaakt door fouten in het kortetermijngeheugen van autorijders. De onderzoekers komen ook met een oplossing: automobilisten aanmoedigen om met zichzelf te praten wanneer ze aan het autorijden zijn.
Geen motorrijder gezien!
Tijdens experimenten, analyseerden de onderzoekers van de Universiteit van Nottingham waar autorijders in een rijsimulator naar keken en wat zij zich herinnerden terwijl ze een kruispunt overstaken.
De verrassing was groot toen bleek dat sommige autorijders zich absoluut niets meer konden herinneren van een tegemoetkomend voertuig, ook niet als ze op het punt stonden het kruispunt over te steken. De resultaten suggereren dat het geheugen in het korte moment tussen het waarnemen van een naderend voertuig en het wegrijden, volledig afwezig is. En dat gebeurt dan vooral bij naderende motoren.
Van de 180 geheugentests maakten autorijders drie keer geen melding van een auto en zestien keer geen melding van een motor. Vijf daarvan hadden zelfs helemaal geen motor gezien.
Verklaring voor onverklaarbare ongevallen
Dr. Peter Chapman van de Universiteit van Nottingham, expert op het gebied van verkeerspsychologie, zegt: ‘Deze studies tonen op overtuigende wijze aan dat het zelfs in veiligheidskritieke situaties mogelijk is om dramatische fouten in het visuele geheugen waar te nemen. Deze ‘Saw but Forgot’ (SBF – gezien maar vergeten)-fouten kwamen tijdens de simulaties opvallend vaak voor. We hebben dan ook alle reden om te denken dat ze in de echte wereld even vaak voor komen. Het verrassende gebrek aan geheugen kan precies de reden zijn waarom deze ongelukken vaak zo onverklaarbaar zijn.’
‘De gebruikelijke verklaring van LBFTS-ongevallen (Look but Fail to See) zijn gebaseerd op het idee dat de autorijder die een kruispunt oversteekt onvoldoende aandacht heeft besteed aan het verkeer om hem/haar heen. In deze studie hebben we gezocht naar systematische vooringenomenheden in het brein. In een tiende van een seconde kan het brein besluiten of een situatie – kruispunt oversteken of niet – veilig is of onveilig.
‘Tijdens de simulaties confronteerden we autorijders met verschillende naderende voertuigen. Het bleek dat het brein in no-time de situatie scande en inkleurde. Het brein doet dan beroep op eerdere ervaringen met dergelijke situaties die waren opgeslagen in het geheugen. Onze méést opvallende bevinding was niet de subtiele vertekening tussen waarneming en geheugen, maar het feit dat er in sommige gevallen een volledig gebrek aan geheugen was. De waarneming van een naderende motor bleek nooit te zijn opgeslagen in het geheugen.’
Autorijder: praat in jezelf!
‘Om het probleem op te lossen, heeft het onderzoeksteam een nieuw kader gecreëerd om deze dynamische besluitvorming van het brein te begrijpen en dan met name de rol hierin van het kortetermijngeheugen. Ze stellen voor dat autorijders zich de ‘See Bike Say Bike’-strategie aanleren. Dat betekent dat als ze een motorfiets zien naderen, ze dat hardop moeten zeggen. Het is namelijk aangetoond dat als je relevante visuele informatie fonologisch codeert, deze niet langer onderhevig is aan visuele ruimtelijke vervorming.’
‘Het is duidelijk dat elk onderzoek naar deze onverklaarbare ongevallen en de ontwikkelde tegenmaatregelen een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de verkeersveiligheid. Daarnaast kan een motorrijder er zelf ook alles aan doen om de kans op een botsing te verkleinen. Bijvoorbeeld door je positie op de weg te veranderen wanneer je een kruispunt nadert. Of dat je gewoon rekening houdt met het feit dat op een kruispunt een ongeval je zomaar kan overkomen. Maar als we autorijders bewust kunnen maken dat er motorrijders zijn, is dat een nog betere zaak.‘